ABD TAHVİLLERİ & USD/TRY KURU İLİŞKİSİ ÜZERİNE

Konuya direkt olarak girmeden önce genel bilgileri veriyorum ki finansal anlamda okur-yazarlık konusunda da insanlarımıza bir katkımız olsun. Bu yüzden ilk 2 başlığı genel olarak terimleri anlatma ve yorumlama amacı ile yazdım. Son başlıkta ise asıl anlatmak istediğim konuya dair çalışmam ve tahminlerim bulunmaktadır...

TAHVİL NEDİR?

Tahvil kelime olarak, sözleşme, anlaşma ya da garanti anlamına gelir. Kısa vadeli tahviller(1 yıldan daha az süre) genelde senet/bono olarak adlandırılırlar. Anonim şirketler, devlet veya kamu kurumları tarafından borçlanmak amacıyla çıkarılabilirler. Devlet tarafından orta ve uzun vadeli(1 yıldan uzun süreli) borç para sağlamak amacıyla çıkartılmış olan borç senetleri devlet tahvili olarak adlandırılır.

Orta çağ dönemlerine kadar dayanan tahviller,kralların,lordların veya o dönem ki zengin sınıfın savaşları finanse etmek için verdikleri ödünç paraların ortak bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Venedik bankası  tarafından 1157 yılında çıkarılan ilk tahvil hatta İstanbul'daki bir savaşı finanse etmek için çıkarılmıştır.

Devlet tahvillerinin yaygın olanları genel olarak vade süresi 2 yıllık,5 yıllık ve 10 yıllıklardır... 

ABD TAHVİLLERİ ÜZERİNE

ABD gibi ülkelerin para politikası genel olarak ülkeleri kendine borçlandırarak gelişmekte iken bizim gibi ülkeler ise hep sıcak paraya ihtiyacı olan ülkeler konumunda olduğundan dolayı rezerv para olan dolar üzerinden ve dolayısıyla tahviller üzerinden müthiş bir ekonomi oluştu.

ABD tahvillerinin belli ülkelerde toplandığını aşağıdaki tabloda görürken bunun aynı zamanda yoğun ticaretten dolayı olduğunu da anlamamız gerekir. Az önce de dediğim gibi bizim gibi ülkelerde ABD tahvillerinden ziyade nakit sıcak para daha mühimdir.Çünkü biz borç veren değil borç alan bir ülkeyiz. Mantıklı olanı da budur. Neyse konumuza dönecek olur isek ticaret savaşları sonrası anılan Çin' in elindeki rezervleri bozacağı safsatası biraz da ticaret yüzünden bu kadar tahvil aldığını görebilmemiz de saklı. Trump'ın da dış borcu düşürmek amaçlı Çin mallarına koyduğu kotalar vs hep bu yüzden. Çünkü borçlandıkça tahvil satıyor ve bunların karşılığı da yarın Çin'in bunları satmasına karar verirse diye önceden önlem gibi düşünün. Küresel piyasada biraz da para politikası amaçlı yapıyorlar bu tahvil ihraçlarını...Söz gelimi, ulusal para karşılığında piyasadan tahvil satın alınması piyasadaki ulusal para miktarı üzerinde genişletici etki yaparak fiyatlar genel düzeyinde yukarı yönlü etki yapıyor. Zaten ABD para politikası da bu amaç ile eş güdümlü ilerliyor...Sonuçta katma değeri olan ürünlerini iyi fiyatlardan piyasaya satıyor ve tekel olmuş durumdalar çoğu teknolojik alanda... 

Kaynak: AA

AA'nın yayınladığı bu tabloda zaten finansal merkez olan ülkelerin çokluğunu görüyoruz. O da paranın tahvil aracılığı ile piyasalara dağılması olarak yorumlayabiliriz.

 ABD TAHVİLLERİ & USD/TRY KURU İLİŞKİSİ ÜZERİNE  

Son dönemde ABD 10 yıllık tahvilleri hareketlerini inceliyorum. Geçen hafta kapanışından önce bir kaç boğa piyasası belirtisi geldi mum çubuklarında... Bu da hemen beni durum üzerine araştırma yapmaya itti. Özellikle önümüzdeki hafta ABD ekonomi gündemi çok yoğun ve bir çok veri açıklanacak. Yine Mart ayında bir FED toplantısı daha var ve 19-20 Mart tarihlerinde gerçekleşecek. Bu açıdan bakında FED'in hareketlerinde ki kararsızlık tahviller üzerinde oynaklık yaratacağa benziyor ki yüksek ihtimalle 2,50 seviyelerinde 1.x li seviyelere kadar düşüşler olabilir. Zaten işin ilginç yanı 3 aylıkların 10 yıllıklardan yüksekte olması bir küresel kriz habercisi oluyor. Ancak bu duruma gelinir mi ilerleyen zamanda tekrar bakacağız...

Yine uzun süreli grafiklere USD/TRY ile ABD 10 yıllıklarının ve 3 aylıklarının küresel krizdeki performansını karşılaştırdığımda ise ilginç bir tablo ortaya çıktı. 90' dönemi,2001 dönemi ve 2008 döneminin 3'ün de de yukarıda bahsettiğim durum yaşandı ve TL değer kaybı olduğunu gördük.

USDTRY,ABD10Y ve ABD3M verileri karşılaştırmalı tablosu

Kısaca bu aylarda olabilecek hareketler gelecekte olabilecek kur şokları hakkında fikirler veriyor. Küreselde ABD tahvillerine talebin artması genelde savaş dönemlerinde veya resesyon dönemlerinde karşılaşılan durumlar. Daha önceki yazımda (https://mehmetsipai.blogspot.com/2019/02/trump-gunah-kecisini-aryor.html) AB devletleri ve Çin gibi ülkelerin resesyon habercisi verilerini incelemiştim. Bunun bize yansımasını da detaylı olarak orada anlatmıştım. 

Genel olarak bahsettiğim durumların doğru orantıda olması gelişmekte olan ülkelere haliyle bizlerin de dikkatli olmamız gerekliliğini anlatıyor. 21.02.2019 tarihinde aldığım sinyal 27.02.2018 de aldığım boğa dönüşü sinyalinden çok daha güçlü görünüyor... Umarım tahminlerim tutmaz ve ABD tahvillerinde bir fiyat artışı(faiz düşüşü) görmeyiz... Resesyona doğru yürüyen bir ekonomi ile 2. bir kur şokunu kaldırabilir miyiz bilmiyorum...

Kaynaklar: 
1- https://www.dunya.com/finans/haberler/hangi-ulkenin-ne-kadar-abd-tahvili-var-haberi-398957
2-AA
3-https://mehmetsipai.blogspot.com/2019/02/trump-gunah-kecisini-aryor.html
4-https://mehmetsipai.blogspot.com/2019/02/hic-bitmeyen-krizler-hic-bitmeyen-egolar.html
5-https://mehmetsipai.blogspot.com/2019/01/ekonomide-durgunlukresesyon-uzerine.html