ABD'de Güç Savaşları ve Enflasyon

Bu yıl ocak ayında bir anda FED başkanı Powell'ın faiz indirimini dile getirmesi daha 1 yıl önce dile getirdiği para politikası düşüncelerinin tamamiyle tersine dönmesi anlamına geliyordu. Peki bu değişim neden oldu?

Eğer FED enflasyon oranlarını ayarlayamaz ise gücünü yitirebilir. FED'in mevcut yaklaşımı uzun zamandır esnek enflasyon politikası üzerine kurulu. Enflasyon oranlarını %2 'ye yakın tuttuğu seviyede kendini başarılı kılıyorlar. Bunun için gerekirse faiz arttırmayı veya faiz düşürmeyi gerektiren durumlarda o anki atmosfere göre hareket ediyorlar.

ABD Aylık Enflasyon Oranları ve FED %2 Hedefi

 Bu grafiğe baktığımızda gördüğümüz enflasyon oranının 2018 sonu 2019 başlarında düşmesi sonrası söylemin değiştiğini görürsünüz. Daha öncede bu durumun tersini yaparak faizlerin arttırılmasını savunması son derece doğal hareketler olarak nitelendirebiliriz. Şu anda ABD seçimlerinin yaklaşması sonucu her hükumet gibi iktidarı kaybetmek istemeyen Trump yönetimi de faizlerin düşük olduğu dönemlerin toplumdan oy oranı olarak karşılık göreceğini bilmesinden ötürü FED üzerine baskı kurmaya çalışıyor. Geçtiğimiz haftalarda Powell'ı kovmaya kadar söylemlerde bulunan Trump bunu popülist bir siyasetçi yaklaşımıyla ele alıyor ve kendine avantaj sağlamaya çalışıyor. Şu anda FED'in özellikle faizleri düşürme kararı vermesi aynı zamanda ABD siyasetine de karışması anlamına da geleceğinden bu yaklaşımlardan uzakta izleyelim görelim politikası uygulayarak bu oranları stabil tutmaya çalışıyorlar. Bu sebeple Ocak-Mart dönemine göre enflasyonda korktukları bir tablo olmayışı hedefledikleri rakamlar doğrultusunda şu anda ellerini faiz düşürme düğmesine götürmeyeceklerini düşünüyorum. Götürmeleri halinde ABD yönetimine açık bir destek sunma anlamı taşır ki bu toplara girmeyeceklerini düşünüyorum. Bu toplara girerlerse karşıt görüşteki muhaliflerin hedefi olmayı göze alırlar.

Trump'ın popülist söylemleri ve baskıları FED'in istediği oranları yakalamasına ne kadar engel de teşkil etse ekonomik anlamda bunu bir adım öteye götürmesi aynı zamanda siyasal tartışmalara da çok fazla sebebiyet vereceğinden dolayı kendisini bir anda demokrasi karşıtı kötü adam rolünde bulabilir ki bu da kendi açısından pek istenen bir durum olmayacaktır. Bu yüzden seçimler tamamlanana kadar bu iyi polis kötü polis hikayeleri ticaret savaşları ve sataşmalar ile dünyada kargaşalar yaratma ekseninde dönüp durulacaktır.

Peki FED'in enflasyon hedefi  neden %2 ?

FED'in enflasyon hedef oranını 0 veya negatif bir hedef koyması deflasyondan kaçınmak için aldığı bir karar. %3 belirlememesi ise enflasyon ve faiz oranlarının birlikte hareket etmesinden dolayı oluşacak maliyet artışlarından kaçınmak yine aynı şekilde kesin bir şekilde ölçüm zorluğunun olması pozitif bir sayı baz almayı gerektiriyor. Aslında enflasyon eğiliminin yukarı yönlü olması oynamalar yarattığından gerçekte rakamın 0'a yakın olduğunu da gösterir. Yani gördüğümüzle gerçek durum arasında illa ki sapmalar var. Yüksek faiz oranlarının ekonomik durgunluk durumunda FED'e avantaj sağladığını söylemeden de geçemeyeceğim. O yüzden önceki dönemde faiz artışlarının konuşulması bu kadar revaçta idi. Durgunluk durumunda faizleri indirerek ekonomiyi canlandırma hamlesi her zaman cepte oluyor. %2'lik değer ne tavan ne de taban bir değer daha çok maksimum istihdam ve fiyat istikrarı için hesaplanmış ideal değer olarak ele alınıyor.

Yıllık bazda enflasyon verileri son dönemde stabil duruma yakın bir hal alması da bu duruma destek olarak görülebilir.

ABD Enflasyon Verisi -Yıllık Oranlar

Kendi görüşüme göre de ilerleyen dönemlerde teknolojik gelişmeler(Yapay zeka vb.) bazlı hareketler yaşanacağını ön görmeleri durumundan dolayı faiz artışları gündeme güçlü bir biçimde tekrar gelebilir.