DİJİTALLEŞEN DÜNYA; FAMANG

FAMANG nedir?

Son yıllarda teknolojik gelişmelerin doğrultusunda değer kazanan ABD hisse piyasalarında işlem gören ilk 7 hissenin kısaltması. Facebook, Amazon, Google, Apple, Microsoft, Nvidia , Netflix firmalarının kısaltmalarından oluşan bu toplam FAMANG'i ifade ediyor. 

Koronovirüs sonrası küresel çapta ülkelerce uygulanan karantinalar ve değişen yaşam tarzları ile birlikte son yılların en popüler konusu home office çalışanlar ile evde daha çok vakit geçiren insanlar oldu. Haliyle yeni teknolojiler konusunda atılımlarda bulunan firmalar bir adım öne çıkmış oldu. Bugün itibariyle famang'ın değeri 6 trilyon doları aşmış durumda. Son 3 yılda 3 trilyon seviyelerinden yüksek dalgalanmalar ile bu seviyelere gelindi. Ayrıca fed para politikaları ve korona etkileri ile bilançoları artan firmalar tekel konumuna ulaştı. Şu an sadece Amazon şirketinin  değeri dax 30 firmalarının hepsinden daha değerli konumda ayrıca portföyün toplam değeri  çoğu Avrupa ülkesinin gayri safi milli hasılalarından yüksek bir duruma ulaştı. Bu arada SP500 endeksinin toplam değeri 23 trilyon dolar civarında. 

FAMANG PRICE CHART

Bu firmalar bu dönemi çok iyi değerlendirip pastadan paylarını arttırarak çıkmaları aynı zamanda arge payları ve yarattıkları dijital dünyanın sermaye döngüsünde saklı. Çoğu robotik teknolojiler ve yazılımlar kullanılarak oluşturulan bu yapılar insanın emek değerinin değersizleşmesine sebep olurken aynı zamanda neoliberal sisteminde çarklarının dönmesini zorlaştıran iş kapasitesini düşüren tarzda firmalar. ABD'de korona sürecinde 9 haftada oluşan işsizlik başvurusu sayıları 40 milyona ulaştı. 135 milyon çalışanın olduğu bir sistemde ki toplam nüfusları 330 milyon civarı olduğunu düşünürsek dat.com krizlerinden daha büyük bir balon oluştuğunu ancak fed yardımları ve dönemin şartları sebebiyle yatırımcı iyimserliği konusunda gerçek tablodan uzakta kalabileceklerini de gözlemledik. Bu da kısaca bu bir kaç firmanın taşıdığı sp500 endeksinin önümüzdeki dönemin şartlarını anlayıp anlamamasında gizli. İnsanlar işsiz kalırken, gelirler tüm dünyada düşerken, bu firmaların tekel sektörler olarak yükselmesinin hem politik hem de sosyolojik etkileri yadsınamayacak bir gerçeklik olarak karşımızda ciddi bir potansiyel içermekteler. Bu potansiyellerini dünyada  insanlık için neoliberal sistemi bir win to win sistemine dönüştürebilirler ise insanlığa muazzam katkıları olabilir ancak sermaye tarafında kalıp bu durumları görmezden gelirlerse kümülatif bilgiden oluşan tüm medeni birikimlerin üstüne bir bardak su içeriz. Ki bu firmalarında temelinde bu kümülatif bilgi birikimi var.

Ekonomik gerçekler, finansal gerçeklerden tamamı ile ayrılırsa sonunda distopik tablolar yaşarız.